16 Temmuz 2021 tarihinde Alman Federal Cumhurbaşkanının imzasını müteakip 22 Temmuz 2021 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan ve kısaca Tedarik Zinciri Yasası olarak bilinen mevzuata uyum sağlanması için firmalara süre tanınmış olup, yasa 1 Ocak 2023 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir.
Bu mevzuatın arka planında ticaret ve üretimin düzenli olarak temel insan haklarını ihlal etmesi ve çevreyi tahrip etmesi düşüncesi vardır. Yasa, Alman şirketlerini insan haklarına ve çevre standartlarına saygı gösterme konusundaki küresel sorumluluklarını daha iyi yerine getirmeye zorlamayı amaçlamaktadır. Yasaya göre, insanlara ve çevreye saygılı davranış sorumluluğu, sadece kendi şirketin 4 duvarı içinde geçerli değil, aynı zamanda tedarik zincirine de yansımalıdır. Bu yüzden mevzuat Almanya’daki bir firmaya makine veya aksam/parça tedarik eden Türk firmalarını da ilgilendirmektedir.
Bu minvalde, Alman firmalarının kendi tedarik zincirlerine ve bu kapsamda insan haklarına uyulup uyulmadığına ilişkin sorumluluk üstlenmeleri ve çalışan haklarının korunmasına yönelik özen göstermeleri zorunlu olacaktır. Buna göre, uluslararası alanda faaliyet gösteren ve yurt dışından ürün veya malzeme satın alan tüm büyük şirketler Tedarik Zinciri Yasasından etkilenecek olup, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren 3.000’den fazla çalışanı olan ve 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren ise 1.000’den fazla çalışanı olan firmaların, anılan yasaya uyması planlanmaktadır. Tedarik zincirinde yer alan firmalarda yoğun bir şekilde insan haklarına aykırı uygulamaların olduğunun tespiti halinde, yasa kapsam ında olan firmalara belirli bir süre verilerek söz konusu uygulamaların ortadan kaldırılmasına yönelik olarak önlemlerin uygulanması talep edilebilecek, ancak alınan önlemlerin etkisiz kalması durumunda ise resmi makamlar tarafından yasa kapsamındaki firmalara tedarikçilerini değiştirmesi teklif edilebilecektir. Ancak, bu uygulamanın son çözüm olarak değerlendirileceği açıklanmıştır.
Alman resmi makamları tarafından hazırlanan soru cevap metinleri örnekleri ile anılan yasanın gayri-resmi İngilizce tercümesi ve bu metnin Alman Türk Ticaret ve Sanayi Odası web sitesinden temin edilen Türkçe tercümesi linkte yer almaktadır.
Firmaların bu mevzuata ne şekilde hazır olduklarını kontrol edebileceği bir check-list, yakında üyelerimizle paylaşılacaktır.
