Bilindiği üzere T ve C kategorileri traktörler, R kategorisi römorklar ve S kategorisi birbiriyle değiştirilebilir çekilen donanımlar (tarım makineleri(, Tarım ve Orman Araçlarının Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/167/2013) hükümleri gereğince “AB Tip Onayına*” tabidir. Bununla birlikte R kategorisi römorklar ve S kategorisi birbiriyle değiştirilebilir çekilen donanım, C kategorisi paletli traktörler, T4.1 ve T4.2 kategorileri özel amaçlı tekerlekli traktörler için imalatçı, arzu ederse ilgili ulusal şartlara uymayı da tercih edebilmektedir. Bu durumda belgelendirme, “Ulusal Tip Onayı** şeklinde olmaktadır.
Makinelerin onaylanması ve piyasa gözetimine ilişkin son gelişme, karayolu dışında kullanılan mobil (hareketli) makinelere dairdir. Bu hususta aldığımız bir bilgiye göre Avrupa Birliği’nde karayolu dışında kullanılan mobil makinelerin de tip onayına dahil olması hususunun gündemde olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre yeni yaklaşım kapsamında başta 2006/42/AT Makine Emniyeti Yönetmeliği olmak üzere CE gereklerine tabi makineler kapsamında olan karayolu dışında kullanılan mobil makinalar da yeni gereklilere bağlı olarak tip onaya tabi olacaktır. Karayolu dışında kullanılan mobil makineler esas olarak kendi yürür tarım makineleri (biçerdöver, kendi yürür pamuk hasat makinesi vs.), iş ve inşaat makineleri (greyder, ekskavatörler, kazıcı yükleyiciler vs.), bahçe makineleri (kendi yürür çim biçme makineleri vs.), istif makineleri (forkliftler vs.), belediye hizmet araçları (yol süpürme araçları vs.) kapsamında değerlendirilmektedir.
Konuyla ilgili taslak AB mevzuatı linkte sunulmaktadır.
AB mevzuatının resmi olarak yayınlandıktan sonra (bir geçiş sürecinin ardından= AB ülkelerinde yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Sektörümüzde tip onayı ile ilgili mevzuatlar Avrupa Birliğinden mevzuatlarından uyarlanmakta olup AB mevzuatının yayımının ardından T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanacak paralel yerel mevzuatın da orta vadede yürürlüğe girmesi hususu söz konusu olacaktır. Dolayısıyla bu tip kendi yürür tarım makineleri imal eden veya etmeyi düşünen üyelerimizin bu geçiş sürecinde (kendi homologasyon birimlerini zamanında oluşturmalarını teminen) konuyu takip etmesi hususu dikkate alınmalıdır.
*AB Tip Onayı: Bir onay kuruluşu tarafından, herhangi bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tipinin bu Yönetmeliğin ilgili idari hükümlerini ve teknik şartlarını karşıladığına dair onay verilmesi prosedürü
AB tip onayı belgesi: Bu Yönetmelik uyarınca kabul edilen uygulama mevzuatındaki veya bu Yönetmelikte ya da bu Yönetmelik uyarınca kabul edilen mevzuatta atıfta bulunulan ilgili BM/AEK Regülasyonlarında belirtilen bildirim formu
**Ulusal Tip Onayı: Bir onay kuruluşunun ulusal mevzuatıyla belirlenen ve geçerliliği ülke sınırlarıyla sınırlı olan tip onayı prosedürü